Bozuk fırkalardan biri olan Mutezile, Hasan-ı Basri hazretlerinin derslerinde bulunan Vasıl bin Ata tarafından ortaya çıkarılmıştır Büyük Ehl-i Sünnet âlimi ve veli bir zat olan Hasan-ı Basri, (Büyük günah işleyen ne mümindir ne de kâfirdir) diyerek Ehl-i Sünnetten ayrılan Vasıl bin Ata için,(İ’tezele anna Vasıl), yani (Vasıl bizden ayrıldı) buyurmuştu Buradaki i’tezele [ayrıldı] Mutezile ismi verilmiştir
Sonraki yıllarda bilhassa felsefe eğitimi yapmış ve felsefeye meraklı kişiler, Vasıl bin Ata’nın yolundan yürüyerek, Allahü teâlânın zâtı ve sıfatları ile, kader, amellerle (ibadetlerle, muamelatla) iman arasındaki münasebet ve diğer konularda İslam dininin sınırlarını zorlayacak kadar ileri derecelere varan ayrılıklara düşmüşlerdir [1]
Mutezile’nin görüşlerinden bir kaçı şöyledir ;
– Müslümanların üzerinde ittifat ettikleri günahı işleyen,kafir ve müşriktir.
– Müşriklerin çocukları da müşriktir.
– Günah işleyen münafıktır.Münafıksa kafirlerden beterdir. [2]
Mutezile’de kendi arasında fırkalara bölünmüştür.Her birini ayrı başlık altında yazacağız.Bu fırkalar şöyledir ;
el-Vasıliyye,el-Amraviyye,el-Huzeyliyye,en-Nazzamiyye,el-Esvariyye,el-Ma’meriyye,el-Bişriyye,el-Hişamiyye,el-Mizdariyye,el-Caferiyye,el-İskafiyye,es-Sümamiyye,el-Cahızıyye,eş-Şahhamiyye,el-Hayyatiyye,el-Ka’biyye,el-Cubbaiyye,el-Behşemiyye,es-Salihiyye,el-Haitıyye fırkalarıdır.
[1] - Mehmet Ali Demirbaş [2] - İsmail Çetin ; İttiba Ehl-i Sünnete'dir.
Müslümanlara Karşı 3 Büyük Tehlike 